Yeme bozukluğu, bireylerin kilolarını denetim altında tutmaya yönelik yeme tutumlarında gözlemlenen, fiziksel ve psikososyal işlevselliği etkileyen anormal davranışlar olarak nitelendirilebilir. Bu bozukluk bireyin genel vücut sağlığını önemli ölçüde etkiler. Birey, yiyeceklere, olduğu kiloya ya da olmak istediği kiloya ve görünüşü hakkında kaygı taşır. Bu kaygı, günlük hayatını, sosyal hayatını etkiler. Bireyin hayat kalitesine zarar vermeye başlar. Yeme bozukluğu denince akla ilk gelen sadece yemek yemek ve kilo ile ilgili bir durum olduğudur ancak bu soruna yol açan ve büyük ölçüde eşlik eden bazı psikolojik durumlarda söz konusudur. Sıklıkla kadınlarda görülen bu bozukluk hemen hemen her yaş grubundaki insanı etkiler.
Yeme bozukluğu oluşmasının nedenlerinde ise; mükemmelliyetçi kişilik özelliği, çocukluk ve ergenlik döneminde deneyimlenen olumsuz yaşam olayları, aşırı baskıcı aile tutumu, medyada yer alan beden algısı gibi faktörler yer almaktadır. Diğer psikopatolojilerle birlikte bulunma olasılığı yüksektir. En çok dikkat çeken durumlar depresyon, madde kullanımı, anksiyete, OKB (obsesif kompulsif bozukluk) gibi bozukluklardır. Bedensel belirtilerin ön planda olduğu bu ruhsal hastalık; anoreksiya nervoza, bulimiya nervoza ve tıkanırcasına yeme bozukluğu olmak üzere 3 ayrı gruba ayrılmaktadır.
Anoreksiya Nervoza Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Bu bozukluğa sahip bireylerde zayıf bir bedene sahip olma isteği ön plandadır. Kilo almak bu kişiler için oldukça korkutucu ve kaygı verici bir durumdur. Kilo alımını zorlaştıracak; ağır diyetler, aşırı egzersiz veya besinlerden alınan kaloriden kurtulmak adına laksatif(ishal edici ilaç) kullanabilirler. Kişinin kilosu düşse dahi, zayıflama algısı ve isteği değişmez. Israrla zayıflamaya devam eder ve anormal zayıflık dışarıdan gözle görülür seviyeye ulaşabilir. Anoreksiya tanısı almış kişilerde kilo verme bir başarı olarak görülürken, aynı zamanda öz saygıyı da arttıran bir unsurdur. Ancak zamanla azalan enerji, duyguduruma da olumsuz yansıyarak bireyin depresif özellikler göstermesine sebebiyet verebilir.
Bulimiya Nervoza Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Bu bozukluğa sahip bireyler aşırı yeme atakları gösterirler, bir nevi tıkanırcasına yerler ancak sonrasında bu yediklerini kusma yoluyla vücutlarından uzaklaştırırlar. Bu kişiler de anoreksik kişiler gibi zayıf bir beden arzularlar ve aldıkları kalorileri uzaklaştırmak adına ağır egzersiz, laksatif kullanımına başvurabilirler. Ancak bu kişiler anoreksik kişilere göre daha normal bir vücut görünümüne sahiptirler. Bulimik kişilerde sürekli kusma kaynaklı boğaz tahrişleri, mide rahatsızlıkları, diş çürümeleri baş gösterebilmektedir.
Tıkanırcasına Yeme Bozukluğu Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Bu bozukluğa sahip bireyler anormal derecede fazla yiyecek tüketirler ve bu durumdan herhangi bir rahatsızlık duymadıkları gibi telafi edici bir yönteme de başvurmazlar. Bu bozukluğa sahip bireylerde yemek yeme, kaygıdan kaçma ve mutluluk verici bir kaynak olarak ön plana çıkmaktadır. Ancak aşırı yeme davranışı, kişinin kilosu arttıracağı için obezite, kalp hastalıkları, hipertansiyon, karaciğer yağlanmaları gibi fiziksel rahatsızlıklar yanında; sosyal izolasyon, toplumdan geri çekilme, depresyon, düşük benlik saygısı gibi psikolojik problemlere de sebebiyet verebilmektedir.
Peki yeme bozukluğu tedavisi mümkün mü?
Yeme bozuklukların tedavisi mümkündür. Öncelikle organik nedenler araştırılmalı ve gerekli tedavi yollarına başvurulmalıdır. Bu tedaviye psikoterapi desteği verilerek daha etkili bir çözüm almak olasıdır. Siz de bu ve buna benzer bir sorun yaşıyorsanız Etiler, Beşiktaş’da bulunan psikolojik danışmanlık merkezimizdeki uzmanlarımızdan yardım alabilirsiniz.