Hayatımızda bizi iyi hissettiren güzel duygular olduğu gibi bizi zorlayan ve kötü hissettiren duygular da vardır. Bizi zorlayan duygularımız ise; kızgınlık , korku, keder, öfke vb. gibi duygulardır. Duygular, bireylerin günlük hayatında nasıl hareket edeceğini, nasıl karar alacağını ve diğer bireylerle olan iletişim düzeyini belirleyen bir özelliğe sahiptir. Öfke, korku ve endişe gibi pek çok duygu baş etmesi ‘zor’ olan duygulardır. Zor duygular herkesin hayatının bir parçasıdır o yüzden bu duygularla nasıl baş ettiğimiz önemlidir. Zor duygular bize bazı şeylerin istediğimiz gibi olmadığı hakkında bilgi veriyorlar. Duygular, onlarla kavga ettikçe güçlenir ve genellikle kişi kendini kötü biri olarak görmesiyle sonuçlanır. Bunun sağlıklı yolu için duygularınızı öz şefkatli bir şekilde kucaklamayı deneyebilirsiniz çünkü duygularımızı uçlarda yaşamak kadar onları görmezden gelerek bastırmakta insana zarar verebilir. Örneğin kendinizi yargılayıp canınızı acıtarak ve eleştiriyle değil de, sıcaklıkla ve anlayışla yaklaşmayı deneyin. Eğer kendi duygularınızdan kaçarsanız, kaygılarınız oluşabilir ama duygularınıza kucak açarsanız onlarla mücadele etmek yerine o duygularınıza karşı şefkatli bir şekilde o duygu da doğal bir akışla bu süreci en az zarar ile tamamlayacaktır. Zorlu ve olumsuz duygularınızın ifadelerine izin verdiğinizde size zarar vermediğini fark edeceğiniz olumsuz duygularınızdan, daha güçlü bir öz kabul ve öz merhamet ile çıktığınızı göreceksiniz.
DUYGULARIMIZ HAYATIMIZI NASIL ETKİLER?
Duygu, “belli bir uyaran karşısında genellikle içsel olarak belirip davranışsal tepkilere yol açan yapılandırılmış hisler” olarak tanımlanabilir. Sürekli değişiklik gösterebilen insan duyguları, yaşam kalitesini önemli oranda etkiler. Olumsuz duygular bizi düşünsel ve fiziksel olarak olumsuz etkiler. Moralimiz bozuk olduğunda daha çabuk yorulur, ve kendimizi daha güçsüz hissederiz. Kendimizi güçsüz hissettiğimizde ise aklımızdan olumsuz düşünceler geçer ama bu düşünceler her zaman gerçekçi değildir. Abartılı, durumu fazlasıyla kişiselleştiren ve çok fazla genelleyici düşüncelerdir.
- Kimse beni sevmiyor.
- Herkes beni yargılıyor.
- Elime aldığım her şeyi berbat ediyorum.
Bu tarz cümleler moralinizi daha da bozup çözüm bulmamızı engelleyen düşüncelerdir. Moralimiz bozuldukça bu olumsuz düşüncelerin de sıklığı artar. Olumsuz düşünceler arttıkça bu düşüncelere olan inancımız daha da artar. Düşünce , duygu ve davranış bir bütün halindedir ve birbirlerini etkilerler. Olumsuz bir duygu durumu içerisinde olduğumuzda aklımızdan geçen olumsuz düşünceler moralimizin daha da bozulmasına neden olur. Moralimizin bozulması ise çoğunlukla durumu düzeltmeye yarayacak yapıcı davranışlar yerine canımızı sıkan ve durumu bizim için daha da zorlaştıracak davranışlar içine girmemize neden olabilir.
ZORLU DUYGULARINIZLA NASIL ANLAŞABİLİRSİNİZ?
- Duygunuzu belirleyin.
İçinde bulunduğunuz duygu durumunu belirlemeye çalışın. ‘ Sinirli ve ya öfkeli miyim?’ ya da ‘kaygılı mıyım?’ Başka bir şey düşünmeden bağımsız bir şekilde sadece o ana inerek o duyguyu belirlemek, farkındalık sağlamak, olumsuz düşüncelerden kurtulmak için en büyük adımlardan biridir.
- Düşüncelerinizi not edin.
‘ O an aklımdan ne geçiyordu?’ ya da ‘ O an ne yapıyordum, kimlerleydim?’ gibi soruların cevabını not etmek size kötü hissettiğinizde nelerin etkilediğini görmenizi sağlayacaktır.
- Sorgulamak.
‘Bu düşüncelerim ne kadar gerçekçi?’ ya da ‘ Böyle düşünmek bana ne katıyor?’ gibi soruları kendinize sorarsanız olumsuz düşüncelerin ne kadar gerçekçi olup olmadığını fark etmenizi sağlayacaktır.
OLUMSUZ DÜŞÜNCELERİNİZİ DAHA İYİ ANLAMANIZI SAĞLAYAN BAZI SORULAR
- Böyle düşünmek beni nasıl etkiliyor?
- Bu düşüncenin avantaj ve dezavantajları nelerdir?
- Olumlu olan tarafları göz ardı mı ediyorum?
- Durumumu değiştirmek için elimden bir şey gelmeyeceğine mi inanıyorum?
- Benim hatam olmayan bir durumdan dolayı kendimi mi suçluyorum?
Hayatta her zaman kederin içinde keyif, keyfin içinde keder vardır. Önemli olan tüm bunları sağlıklı bir düzen içinde deneyimleyip anlayabilmektir.
SAĞLIKLI GÜNLER!